Wonden en littekens
De huid heeft een fantastisch systeem waardoor een wond zich altijd weer sluit. Bij ondiepe wonden herstelt de huid zich volledig doordat direct opperhuidcellen gevormd worden en deze weer exact hetzelfde worden als voor de verwonding. Diepere wonden vormen een litteken.
De heling van wonden
Dit gebeurt in 4 verschillende fasen; kort gezegd:
- stoppen van het bloeden
- ontstekingsfase: roodheid om de wond heen
- bindweefsel wordt gevormd
- herstelproces in het weefsel
Deze 4 fases overlappen elkaar enigszins en de tijd die staat voor de totale genezing van een wond is 1 jaar of langer. Fase 1 en 2 starten direct na de verwonding en kunnen tot 2 weken duren. Fase 3 start al na 1 dag en kan duren tot 1 maand en fase 4 start al ongeveer na 2 weken en kan dus duren tot langer dan 1 jaar.
Wondgenezing
Verschillende cellen en vezels zijn betrokken bij de wondgenezing vanuit de diepere huidlaag, de dermis. Fibroblasten zorgen ondermeer voor de aanmaak van collageen en elastinevezels en er groeien nieuwe bloedvaten.
Littekenvorming
In de tijd na de wondgenezing gaat de huid door met het aanmaken van bindweefsel dat het normale weefsel vervangt. Collageen ligt in eerste instantie kriskras door elkaar en wordt geleidelijk aan netjes naast elkaar gelegd, uitgaande van de spanningslijnen van de huid. Uiteindelijk bereikt de verwonde huid een treksterkte van 80% t.o.v. de gezonde huid.
Normaal litteken
Een normaal litteken vormt zich onder de ideale omstandigheden. Er is geen trekkracht op de huid aanwezig, de wond is niet te droog of te vochtig, er wordt precies genoeg bindweefsel aangemaakt. Een litteken ziet er dan uit als een wit- of huidkleurig strengetje dat op hetzelfde niveau ligt als de omringende huid. Normale littekens geven naast cosmetisch storende klachten verder meestal geen klachten.
Hypertrofische littekens
Wanneer een wond geneest en de huid dikker doorgroeit spreek je van een hypertrofisch litteken. Bij een hypertrofische genezing van een wond kun je het beste eerst anderhalf jaar afwachten wat het litteken doet. Het gebeurt namelijk wel dat een hypertrofisch litteken na het bereiken van z’n maximale grootte spontaan in regressie gaat. Keloïde littekens groeien door buiten de wondranden en kennen bijna nooit spontane regressie.
Hypertrofische en keloïde littekens ontstaan eerder bij donkere huidtypes, brandwonden, spanning op de wond, infectie of aanwezigheid van lichaamsvreemd materiaal.
Atrofische littekens
Bij een atrofisch litteken wordt de normale huid door veel minder bindweefsel vervangen. Het ziet er daarom uit als een verzonken litteken. Het is niet geheel te voorspellen wanneer een litteken normaal, atrofisch of hypertrofisch gaat genezen. De meeste atrofische littekens worden veroorzaakt door acne en waterpokken. Soms ontstaan ze ook door een normale verwonding of door een geneeskundige behandeling. Ook striae is een vorm van atrofisch littekenweefsel.
Behandeling door artsen
Bij een hypertrofisch of keloïd litteken kunnen injecties met corticosteroïden worden toegepast om de dikte van het litteken te verminderen. Een andere optie is chirurgische verwijdering van het litteken. Kans op nieuw littekenvorming is zeer aanwezig. Ook laserbehandeling en cryotherapie hebben een hoog risico op nieuwvorming van littekenweefsel.
Bij een atrofisch litteken is een injectiebehandeling met vulmiddelen of lasertherapie mogelijk.
Een cosmetische filler vult het litteken onmiddellijk en na verloop van tijd zal het, als het een collageen-inducerend vulmiddel is, het eigen vermogen van het lichaam om collageen in het gebied te produceren stimuleren.
Lasertherapie met een CO2 fractionele laser geeft uitstekende resultaten. De randen van de littekens lopen beter over in de omringende huid waardoor de littekens minder opvallend worden. Ook striae is een vorm van atrofie van de huid. Ook dit is goed met een fractionele laser te behandelen
Behandeling door huidtherapeut
Bij huidzorg De Ronde Venen zijn op dit moment de volgende behandelingen mogelijk:
Bij een hypertrofisch litteken: tape, littekentherapie d.m.v. littekenmassage en camouflagetherapie
Bij een atrofisch litteken waaronder ook acnelittekens: chemische peelings zoals glycolzuur en TCA, bindweefsel/littekenmassage, endermotherapie / lpg-therapie en camouflagetherapie.
Voor informatie over de behandeling per indicatie klik op de indicaties of behandeling hierboven.
Terug naar het overzicht
